Jak może już zauważyliście, jestem wielkim zwolennikiem wymiany intelektualnej między ludźmi a zwierzętami. Mam oczywiście na uwadze przede wszystkim dobro ludzi, bo jasne jest, że na takiej wymianie oni mogą więcej skorzystać. Przez skromność nie wspomnę już o tym, czego mogliby się nauczyć od psów, ale przecież nawet pierwszy z brzegu pająk czy rekin jest autorem patentu, którego ludzie mu zazdroszczą, a i niejedna papuga potrafi się wypowiedzieć sensowniej od ludzkiego papugi, chociaż żaden Wołomin jej nie płaci.
Ale największe korzyści ludzie mogliby osiągnąć obserwując zwierzęce zachowania i mechanizmy socjalne. Nie będę tym razem wracał do moich ulubionych słoni, bo i inne gatunki zasługują na baczną uwagę. Goryle na przykład mają genialny mechanizm wyborczy. Przywódcą ich stada może zostać wyłącznie samiec o srebrnych plecach. Takie plecy pan goryl uzyskuje od natury dopiero wtedy, kiedy do pełnienia przywódczej roli jest biologicznie i emocjonalnie dojrzały (trzeba przyznać, że u goryli częściej idzie to w parze, niż u ludzi), a wcześniej musi sygnalizować wszem i wobec swoją niedorosłość do wiodącej roli za pomocą czarnopopielatego futra na tylnej części ciała. Nie trzeba chyba długo wyjaśniać, ile trudów i wydatków, rozterek i niepewności, zawodów i rozczarowań oszczędziłoby wyborcom takie jasne i wyraźne oznakowanie kandydatów. Wyobrażacie sobie taką sytuację?

Hasłem „ci, co wybiorą cię
są urodzeni w czepkach”
rozpoczął przedwyborczy bieg
wiec kandydata Zleppka.

Zleppek na podium gładko wszedł,
zwycięski gest wykonał
i obiecywać zaczął wnet
na wierzbie winogrona.

Każdej dziewicy smoki trzy
każdemu paszy harem,
a mówił wszystko to przez łzy,
z patosem oraz żarem.

Wykazał, kogo trzeba bić,
gdzie wróg ma sprośne leże,
gdy zaś mu nieco zbrakło sił,
podpierał się papieżem.

Na ziemi obiecywał raj
(któż temu mógł nie ulec?)
a biednym zaraz oddać chciał
ostatnią swą koszulę

I w tym momencie właśnie, gdy
tak puszył sie na wiecu,
przyskoczył doń ktoś z tłumu i
koszulę zdarł mu z pleców.

Zamarła świta, zemdlał widz,
zatrzęśli sie goryle,
widzac, że Zleppek nic a nic
srebrnego nie mial w tyle.

Gdybyż srebrnego futra ślad
nikły jak swiatło świecy…
Lecz gdzie tam! Zleppek sklęsł i zbladł,
bo miał wyłącznie plecy.

Nie zdzierżył tu goryli szef –
do miejsca, gdzie kończyły
te plecy nazwę, swoją pięść
przyłożył z całej siły.

Kandydat, w ruch wprawiony tym,
przetoczył się przez podium,
a szef goryli warknął: „spłyń,
i weź na siebie odium!”

Tu puknął się wyborców tłum
w zroszone potem czoła,
w zdrowym odruchu krzyknął „buuuu!”
a potem „spłyń!” zawołał.

Jak trudna na instynktach gra
niniejszym daję cynk tu:
można przedobrzyć czasem (ba!)
i polec od instynktu.

Na ogólne życzenie P.T. Publiczności chciałem przeprowadzić serię wywiadów z bohaterami naszych dzieciństw. A zmobilizowany blogowymi rozważaniami o rzetelnym dziennikarstwie postanowiłem się do tych wywiadów dobrze przygotować. No, nie tak, żebym się miał zaraz zapracować na śmierć. Wyobraziłem sobie te przygotowania jako jedną wielką przyjemność. We wspomnieniach pogrzebać. Szufladki sekretne pootwierać. Albumy ze starymi fotografiami powyciągać. Któż w końcu tego nie lubi ?
Ale pamięć czasem płata nam figle. Wiedzą coś o tym policjanci, usiłujący wydobyć z licznych świadków zdarzenia jakiś w miarę spójny jego opis, albo próbujący na podstawie ich wskazówek sporządzić portret pamięciowy przestępcy. Nasze portrety pamięciowe postaci literackich, z Dorianem Grayem włącznie, też często okazują się nader niedokładne i rozchełstane. Wpada nam w ręce (albo w łapy) książka z byłym idolem i okazuje się, że uszy miał wiele bardziej odstające niż we wspomnieniu, a ogon nie taki puszysty, jak nam się to w sekretnej szufladce przechowało. Możemy sobie wprawdzie snuć podejrzenia, że to nie bohaterowie się zmęczyli, tylko my, ale co nam z tego? To już nie ten Reksio. Nie ten Pucek. Nie ten Myszkin. Nie ten Kott.
Pamięć, wbrew rozpowszechnionemu przekonaniu, nie służy ocalaniu śladów, tylko ich zacieraniu. Albo myleniu tropów. Idolką mojego najwcześniejszego szczenięctwa była Lassie. I cóż wychodzi, kiedy przetrząsam zasoby swojej pamięci, żeby ułożyć od nowa jej portret?

Lassie nie wraca ranki i wieczory,
aż trudno wszystkie je zliczyć…
Auta na drogach i tuż obok tory,
a ta się włóczy bez smyczy!

Gdzieś ty, o, Lassie? (Tu nuta się tęskna
zjawia w posępnym mym wyciu.)
Czyś do azylu trafiła, nieszczęsna,
i do dziś tkwisz w tym psim kiciu?

Czyś się zadała z bezdomnych psów hordą
i szukasz resztek w śmietnikach?
czy trawę może gryziesz kręcąc mordą,
a przy tym niby byk brykasz?

Pomnę, wtulony w twą sierść moherową
roiłem sobie bógwico,
ty ledwie odrzec raczyłaś mi słowo,
swym rodowodem się szczycąc.

Nad brzegiem rzeczki, naiwnym szczenięciem
będąc, targałem twe uszy
i podgryzałem twe pięty zawzięcie,
by potem spocząć u gruszy.

Choć narzekali słowicy i szpacy,
nas się trzymały psie figle,
zwłaszcza że udział w nich brał też Pankracy,
a był to smok z dużym biglem!

Gdzie niegdysiejsze podziały się śniegi
i gdzie ta Lassie przepadła?
Jeśli w koszyszku u mego kolegi,
bodajby dziś nic nie jadła!

Zwykle tak miłe wszystkiego początki…
Wsio jasno. Hossa bez bessy.
A potem wrednie plątają się wątki
i pamięć zdradza. I Lassie.

W chwili, kiedy to piszę, nie wiem jeszcze, kto będzie następnym prezydentem USA. Ale można ze stuprocentową pewnością powiedzieć, kto nim już nie będzie. George W. Bush.
Po skończonej kadencji zapewne rzucą się na niego różni krytykanci i zaczną rozszarpywać na strzępy. A przecież GWB pod pewnymi względami był prezydentem wybitnym i wyróżniającym się. Ba, można powiedzieć, że w pewnym sensie zostawił wszystkich swoich poprzedników (a może i następców) daleko w tyle.
Prawda, nie wszystko w okresie jego prezydentury poszło tak, jak GWB sobie wymarzył. Nie każda wojna została wygrana. Ale przynajmniej jedna zakończyła się miażdżącym zwycięstwem GWB – wojna, którą wypowiedział swojemu ojczystemu językowi. W Polsce jego zasługi na tym polu są zdecydowanie za mało znane, chcę więc przypomnieć niektóre przynajmniej wybitne osiągnięcia bojowe najwybitniejszego przedstawiciela buszyzmu*, zanim przepadną w mrokach niepamięci. Ani z Obamą, ani z McCainem nie będzie już tak wesoło.
GWB, w odróżnieniu od wielu innych głów państw, dobrze wiedział, na czym polega jego praca. Rolą prezydenta jest prezydencić (a president’s job is to presidate), wyjaśnił. Czy można lapidarniej i treściwiej podsumować tak trudne zagadnienie? Nie miał też wątpliwości, na czym polega polityka międzynarodowa i co jest w niej najważniejsze. Nasi wrogowie są pomysłowi i dobrze uzbrojeni – tak samo jak my. I wciąż myślą o tym, jak mogliby zaszkodzić naszemu krajowi – tak samo jak my. W związku z tym należy być zawsze czujnym, zwartym i gotowym, o czym Bush być może dowiedział się od Angeli Merkel, która zawarła znajomość z żelazną pięścią komunizmu. No i należy mieć jasne rozeznanie sytuacji, na przekór wszystkim mięczakom. Jak można było nie zaatakować Saddama? W końcu jest to facet, który usiłował zabić mojego tatusia!
Nie mniejszą głębią odznaczają się myśli GWB z dziedziny gospodarki. Znam się dobrze na rozwoju małych przedsiębiorstw. Sam kiedyś byłem jednym z nich. Oraz ekologii. To nie zanieczyszczenie rujnuje ziemię, tylko nieczystość powietrza i wody. Ale GWB nie tracił ekologicznego optymizmu, kiedy mówił: wierzę w pokojową koegzystencję człowieka z rybą. Można tylko mieć nadzieję, że ryby ten optymizm podzielają.
Obiektem szczególnej troski GWB była rodzina. Pod tym względem nie różnił się wcale od naszego prezydenta. On też mógłby powiedzieć rodzina jest tam, gdzie nasz naród znajduje nadzieję, gdzie skrzydłom rosną marzenia. Może trudno byłoby mu odwiedzić Teresę Nelson, która jest rodzicem; ojcem lub matką, ale to tylko dlatego, że ona za daleko mieszka. Za to na pewno zgodziłby się z GWB, że wciąż jeszcze zbyt wielu ginekologów nie jest w stanie praktykować swojej miłości do kobiet.
Chyba wszyscy zgodzimy się z tym, że przeszłość się skończyła, powiedział kiedyś George W. Nie należy jednak wymazywać nawet skończonych dokonań wkrótce już byłego prezydenta. Zwłaszcza że on sam dobrze zdaje sobie sprawę ze swojej wartości. Żaden prezydent nie zrobił więcej ode mnie dla praw człowieka. Pod moim przewodnictwem świat stał się bardziej wolny i pokojowy, a Ameryka bezpieczniejsza. Jasne więc, że GWB, gdyby mógł cofnąć czas, jeszcze raz zrobiłby wszystko tak samo. Kierował się przecież nieubłaganą logiką. Pytany przez któregoś z pismaków, czy nie chciałby wycofać niektórych wypowiedzi z pierwszej debaty prezydenckiej, odparł: myślę, że kiedy się wie, w co się wierzy, znacznie łatwiej jest odpowiadać na pytania. Nie mogę odpowiedzieć na pańskie pytanie.
Rzadko którego prezydenta cechowała tak wielka samoświadomość, jak nieocenionego GWB. Nie pozostawił co do tego żadnych wątpliwości, wyjaśniając dziennikarzom: wiecie, nie jestem zbyt analityczny. Nie poświęcam zbyt wiele czasu na zastanawianie się nad samym sobą i nad tym, dlaczego coś robię.
Myślicie pewnie, że na zakończenie będzie wierszyk? Nic z tego. Przerzucam się na rysowanie. Przekonany przez GWB. Co jest najlepsze w książkach: czasem są tam fantastyczne obrazki!

*Buszyzm (bushism) – styl publicznych wystąpień stworzony i praktykowany przez GWB, a polegający m.in. na jemu tylko właściwych konstrukcjach gramatycznych i wynalazkach leksykalnych.

Taki świetny pomysł na dzisiejszy wpis miałem! Już przedwczoraj się do mnie zgłosił, ale przełożyłem go na wczoraj, bo cośtamcośtam. A wczoraj już naprawdę miałem najświętszy zamiar. Tylko że kot sąsiadów kręcił się po naszym ogrodzie i jakiś taki był niepogoniony, że trzeba było coś z tym zrobić. A potem wołali jeść. A jeszcze potem chcieli mi wycinać kołtuny, więc musiałem się zaszyć na kilka godzin pod łóżkiem. A później był wieczorny spacer, więc wylazłem spod łóżka, ale na spacerze nie mogłem przecież pisać. No i trudno ode mnie wymagać, żebym pisał jak śpię…
Wpis miał być o Jacksonie Pollocku (o którym przypomniał mi zapewne komentarz Heleny
na Dywaniku). Poważny, solidny wpis z danymi biograficznymi, cytatami, tudzież anegdotkami, których akurat na temat Pollocka nie brakuje, bo był on niewąskim enfant terrible i nasikanie Peggy Guggenheim do kominka nie było wcale najgorszym z jego wybryków. Miało być o jego zmaganiach z różnymi demonami, brakiem ojca w dzieciństwie, alkoholizmem, wewnętrznym nieuporządkowaniem. O szukaniu w malarstwie harmonii, która w życiu jakoś mu nie wychodziła. O jego bezkompromisowości w sztuce, wyrażonej np. w słynnym zdaniu „chcę być naturą!”. Miało być to wszystko rzucone na tło historyczno-kulturowe – Nowy Jork na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych, teatr, baseball, bebop (chociaż Pollock wolał akurat swing), „Tramwaj zwany pożądaniem”, „Smierc komiwojażera”, „Nadzy i martwi”…
No, miało być i nie będzie, bo zabrakło mi przełożenia myśli na czyn. A teraz już za późno, wpis wszedł, mogę co najwyżej odesłać dalej w sprawie wiadomości biograficznych. Ale przytoczę Wam chociaż jedną anegdotkę, za której prawdziwość nie ręczę jednakowoż w najmniejszym stopniu. O tym, skąd się Pollockowi wziął pomysł na action painting. Podobno maczał w tym palce nasz rodak, co mnie osobiście wcale nie wydaje się nieprawdopodobne. Skąd inaczej wzięłoby się w poniższej opowieści określenie „mysia wódka” (inne źródła mówią o „brązowej wódkce na myszach”), którego nie może znać nikt, kto nie oglądał „Misia?” I dlaczego Pollock jedno ze swoich bardziej znanych dzieł miałby zatytułować Blue Poles? Przecież chyba nie po to, żeby uhonorować jakieś bieguny!
W każdym razie nie ma żadnych dowodów, że nie było tak:

Gdy Jackson Pollock swe demony
zapijał mysią wódką
spotkał Polaka, co też w barze
zbajnajcił się leciutko.
Zaprosił go do swej pracowni,
gdzie Polak, zdumion srodze,
zobaczył, że nie wiszą płótna,
lecz leżą na podłodze.
Na męki twórcze wkrótce zeszło,
niemocy dziwnej cykle,
uznania brak, w kieszeni pustki
i takie tam jak zwykle.
Wysłuchał Polak tej tyrady
Pollocka było żal mu,
(bo męka twórcza, jak wiadomo,
jest gorsza od napalmu)
i radę znalazł dla miłego
kompana od kielicha
mówiąc: „demony gdy w grę wchodzą,
to zawsze, bracie, kicha.
Choćbyś był drwalem, ściął tarczową
piłą ile się da pni,
od nich się odciąć nie tak łatwo…
Ty lepiej sobie chlapnij!”
Tu spojrzał Pollock na Polaka,
(co whisky już podsunął),
złapał zielonej puszkę farby
i ją na płótno lunął.
Potem czerwieni oraz żółci
dołożył bez żenady
(choć Polak na to marnotrawstwo
się dziwnie zrobił blady),
poleciał ugrem, potem ochrą,
fioletem i błękitem
wykapał resztki, golnął whisky
i krzyknął: „znakomite!
Ułańskiej ten fantazji wykwit
przyniesie mi dolary,
it was a very good idea,
dziękuję ci, mój stary!”
Co było dalej, wszyscy wiedzą –
do dziś w encyklopedii
Pollocka znajdziesz, a Polaka
jak gdyby diabli zjedli.
Rozsądny wniosek z tej historii
mój sztambuch będzie zdobić,
że coś wymyślić nie wystarczy,
To trzeba jeszcze zrobić!

A gdyby ktoś miał ochotę sam zabawić się w Jacksona Pollocka, to nie musi nawet kupować farby. Wystarczy, że wejdzie tu i pokombinuje klikając i jeżdżąc myszą.